De zonnebloem is een tot 3 meter hoge, eenjarige plant uit de composietenfamilie (Asteraceae). Zonnebloemen komen oorspronkelijk uit Noord- en Zuid-Amerika. De Inca’s vereerden de zonnebloemen als beeld van hun zonnegod. In 1530 werd de zonnebloem door Spaanse zeelieden naar Europa gebracht.
Teelt
Zonnebloemen stellen een aantal eisen aan de grond. Ten eerste mag de grond niet al te veel onkruidzaden bevatten. Onkruid kan tijdens de teelt niet gemakkelijk worden bestreden. Daarnaast eisen zonnebloemen een goede waterhuishouding en vruchtbare bodem. Over het algemeen groeien ze het beste op lichtere gronden met een goed vochtvasthoudend vermogen. Ook kan de zonnebloem worden geteeld op lichte kleigronden.
Zonnebloemen worden in het voorjaar machinaal gezaaid op een rijafstand van 75 centimeter. Er zijn ongeveer 1.700 zaden nodig voor 100 vierkante meter.
Tijdens de teelt kunnen luizen een plaag zijn voor de zonnebloem. Ze veroorzaken zuigschade wat de groei belemmerd. Voor de sierteelt kan valse meeldauw een probleem zijn doordat hierdoor de bloem wit oogt.
Afhankelijk van het doel van de teelt worden zonnebloemen machinaal verhaskeld of hand matig afgesneden.
Doel
- Zonnebloemen worden voornamelijk gekweekt voor zonnebloemolie. Zonnebloemolie wordt in de keuken en als basis voor allerlei producten gebruikt. De olie bevat veel onverzadigde vetzuren en kan omdat deze goed bestand is tegen hitte voor frituren gebruikt worden. Zonnebloemolie bevat linolzuur, wat het cholesterolgehalte in het bloed verlaagt.
- De uitgeperste pitten en het resterende meel worden als veevoer gebruikt. Ook het loof kan als veevoer worden gebruikt. De zaden kunnen aan kippen worden gevoerd om de eierproductie te stimuleren en de dooier een mooiere kleur te geven.
- De bloem kan worden gekookt om gele verfstoffen te verkrijgen.
- De plant kan worden gebruikt als kamer- of tuinplant en snijbloem.
- De pitten kunnen door mensen worden geconsumeerd.
- De stengel kan worden gedroogd. Hierdoor wordt deze hard en kan hij worden gebruikt als brandstof. Ook zonnebloemolie kan gebruikt worden als brandstof