Biomassa is plantaardig of dierlijk materiaal die groeien op land of in zee. Het kan ook reststromen zijn uit de bosbouw, agro- en voedingsmiddelenindustrie of andere industriële sectoren.

Biomassa is in te delen naar groepen met vergelijkbare eigenschappen of technische mogelijkheden:

  • Gewassen (bijvoorbeeld graan, maïs, koolzaad, suikerbieten), groene biomassa (grassen), houtige biomassa (wilg, populier, snoei- en dunningshout), aquatische biomassa (algen, zeewier).
  • Reststromen die in het veld vrijkomen (zoals stro, hooi, bietenloof maar ook mest).
  • Reststromen die bij een productieproces vrijkomen (resthout, aardappelstoomschillen, oliezadenschroot, wortelschaafsel en koffiedik).
  • Reststromen die vrijkomen na het gebruik als product (zoals zuiveringsslib, afvalhout, GFT en textiel).

Voordelen
Biomassa heeft twee belangrijke voordelen ten opzichte van fossiele grondstoffen:

  • biomassa is hernieuwbaar, er is dus geen sprake van uitputting.
  • biomassa wordt vanwege de korte koolstofcyclus als CO2-neutraal gezien.
  • Daarbij is biomassa de enige vervanger van fossiele grondstoffen voor toepassingen waarbij koolstof onmisbaar is, zoals bij diverse chemicaliën en materialen.

Hoe duurzaam biomassa precies is, daarover verschillen wel de meningen:

  • Er is vaak onduidelijkheid over de herkomst van de biomassa: zonder inzicht in productie, vervoer en verwerking, is duurzaamheid niet te meten.
  • Bij veel biomassaverwerking komen schadelijke stoffen vrij; dat geldt voor mest, rioolslib en sloophout. Het gaat om zware metalen, chloor, zwaveloxide en fijn stof, maar ook broeikasgassen zoals methaan, lachgas en fluorgas.
  • Teelt van biomassa voor bio-energie (met name biobrandstof) kan wereldwijd de biodiversiteit en voedselproductie bedreigen, door houtkap en tekort aan akkerbouwgronden; dat geldt voor palmolieproductie, waarvoor mogelijk tropisch regenwoud moet wijken.
  • bio-energie concurreert met duurzaam hergebruik van materialen (vooral hout, en GFT uit huishoudafval), en stimuleert de niet-duurzame bio-industrie (kippenmest).
  • Er zijn mogelijk negatieve sociale gevolgen van bio-energie. Bijvoorbeeld voor ontwikkelingslanden, waar massale teelt van bio-energiegewassen kleinschalige landbouw mogelijk wegconcurreert, of natuurgebieden bedreigt.

Toepassingen
Biomassa kan ingezet worden voor:

  • Energieopwekking door verbranding
  • Groen gas (biogas)
  • Biobrandstoffen in benzine en diesel
  • Productie van plastics

Bron: www.biobasedeconomy.nl, rijksoverheid.nl en milieucentraal.nl